Vind jij presenteren eng? Hier 3 tips om je angst onder controle te krijgen

Ik hoor regelmatig van mensen dat ze opzien tegen het geven van een presentatie. Vaak omdat ze het niet zo vaak doen OF omdat ze niet weten hoe ze moeten beginnen en hun verhaal moeten opbouwen.
Maar sommigen vinden het ook gewoon niet leuk en dan kan de paniek toeslaan.

Ik heb in dit blog een aantal punten benoemd die kunnen helpen om jou de controle te laten houden in je presentatie.

1. Waar ben je bang voor?
Bedenk eerst voor jezelf waarom je nerveus bent voor het geven van die presentatie. Schrijf dit ook op.

Je zult zien dat sommige dingen praktische zaken zijn (wat als ik iets vergeet? Wat moet ik in hemelsnaam vertellen? Hoe moet ik dit gaan doen?) En andere dingen zijn minder rationeel (straks sta ik voor gek, ik kan dit helemaal niet, gewoon ENG!).

De praktische zaken kun je vaak oplossen door je presentatie goed voor te bereiden.

De minder rationele dingen zijn moeilijker om mee om te gaan, maar er zijn wel een aantal dingen die je kunnen helpen om daar relaxter te gaan staan.

2. Wat is jouw eerste reactie als je nerveus bent?
Vraag jezelf af wat jij gaat doen wanneer je nerveus bent. Ga je ‘friemelen’? Snel en hoog praten? Ga je lachen of bevries je juist?

Het is echt handig om te weten wat er gebeurt, want dan ben je je er bewust van en kun je op dat moment nog ingrijpen met iets dat jou helpt. Als je dit niet echt weet van jezelf, kun je het aan anderen vragen die jou goed kennen. Die hebben vast wel een idee.

Een voorbeeld:

Ik kan van nature best druk zijn en als ik nerveus ben, zit ik vaak hoog in de ademhaling, is mijn stem hoger en ook nog eens sneller.
Terwijl ik prettiger ben om naar te luisteren als ik meer ‘achterover hang’, wat lager en rustiger spreek.

Om juist die rust te brengen, vind ik het fijn om van tevoren mijzelf even te isoleren en rustig op mijn ademhaling te letten. Op het moment dat ik dan voor een groep sta en ik die nerveusiteit merk, neem ik nog een paar diepe ademteugen.

Heb je van jezelf minder energie of wanneer je het heel eng vindt, kun je juist van tevoren wat meer ‘power poses’ doen. Ga lekker breeduit staan, armen omhoog of in de zij en wanneer mogelijk, sla even een ‘oerkeet’. Zo van ‘jaaaa! We gaan het doen’. Gek genoeg krijg je daar echt energie van.

Mocht je de neiging hebben om met je handen te friemelen, kun je ervoor kiezen om ze in een bepaalde houding te houden. Het driehoekje is een goed voorbeeld. Houd je handen rustig in een driehoekje voor je en je zult merken dat het friemelen minder wordt.

En mocht je juist enorm zwaaien met je armen (die herken ik ook), kun je doen alsof er een doos om je handen zit waar binnen je mag bewegen en niet daarbuiten mag komen. Zoek maar eens op, dan begrijp je wat ik bedoel. Door niet zo met je armen te zwaaien, kom je rustiger over.

Vaak is het trouwens zo, dat wanneer je eenmaal in je verhaal zit, het meer als vanzelf gaat en je je ook comfortabeler gaat voelen.

3. Voorbereiding
Een goede voorbereiding is het halve werk. Op het moment dat je je goed voorbereid, kun je jezelf dat in ieder geval nooit verwijten.

Als je niet weet waar je moet beginnen, onthoud dan de ‘wie, waarom, wat en hoe’.

  • Wie is mijn publiek/doelgroep?
  • Waarom zijn ze aanwezig bij mijn presentatie?
  • Wat zijn dan de key-topics die ik wil behandelen?
  • Hoe ga ik het doen?

Dit zal je helpen om je presentatie op te zetten. Meer hierover kun je ook lezen in een eerder blog van mij, maar ik zal binnenkort een opfrisser geven.

Maar als je eenmaal je presentatie ‘klaar’ hebt, ga hem dan oefenen. Je zult merken dat je presentatie de eerste keer wellicht nog niet helemaal lekker loopt. Dan kun je hem aanscherpen, de volgorde wijzigen, iets toevoegen of juist iets weglaten.

Over het algemeen moet je een presentatie 7 keer geoefend hebben voordat deze erin zit.

Ik vind het zelf altijd fijn om voor een belangrijke presentatie een dry-run te doen waarin ik oefen en feedback terugkrijg van anderen om hem beter te maken.

Wanneer ik hem dan min of meer klaar heb, oefen ik onder de douche, tijdens het eten koken of in de auto.

Je zult merken dat het elke keer soepeler gaat en het verhaal dat je wilt gaan vertellen in je hoofd gaat zitten.

Het grote voordeel hiervan is dat, op het moment dat het dan toch even misgaat, je even je moment pakt, en zo weer verder kunt gaan waar je bent gebleven.

En onthoud ook. We zijn geen robots, niemand is perfect, dus dat moet je ook niet van jezelf verwachten.

Het gebeurt mij vaak genoeg dat ik het even niet meer weet. Ik heb gemerkt dat een grap of opmerking hierover ook heel goed werkt. Het verlicht de sfeer en niemand vindt het erg als je je kwetsbaar opstelt.

Samenvattend
Ja, presenteren kan eng zijn, ik ben vaak nog steeds nerveus als ik een presentatie moet geven.

Maar dat is helemaal niet erg, want de meeste mensen zijn nerveus. Je bent echt niet de enige!

Op het moment dat je je goed hebt voorbereid, gaat dat je enorm helpen mocht je toch een black-out krijgen. Zorg ervoor dat je weet waar je angst ligt en wat jouw ‘reptielenbrein’ is, dus dat je weet wat je doet als je nerveus bent. Je zult echt merken dat je dit gaat herkennen en dan kun je er wat mee. Bedenk alvast wat dat zou kunnen zijn.

Heel veel succes en misschien heb je nog wel andere mooie tips die jou hebben geholpen, ik hoor ze graag! 

Mijn eerste demo’s een feit, iets om te vieren en op terug te kijken

De kop is er af, mijn eerste demonstraties bij mijn nieuwe werkgever zijn een feit. Je zou misschien verwachten dat ik hier niet nerveus voor zou zijn, ik heb er toch al honderden gegeven de afgelopen jaren, maar niets is minder waar.

Om opnieuw te beginnen bij een nieuwe werkgever is best spannend. Ik heb 21,5 jaar ervaring mogen opdoen bij dezelfde werkgever en dat is echt een fantastische leerschool voor mij geweest. Echter, nu ik opnieuw begin, is er ook wel  de vraag:

Houd ik stand als ik opnieuw moet beginnen? En hoe goed zijn mijn kennis en vaarigheden echt ontwikkeld?

Eerder schreef ik al dat ik wat liever moest zijn voor mezelf, omdat ik gewoonweg te snel wil gaan. Ik raakte gefrustreerd van het feit dat ik eigenlijk nog weinig weet en wil ook gewoon graag toegevoegde waarde kunnen bieden.

Nu ik eenmaal heb geaccepeerd dat ik gewoonweg de tijd moet nemen, lijkt het allemaal makkelijker te gaan. Tuurlijk zal ik wel mijn ups en downs houden, maar er is ruimte om te leren en te doen.

En ja, nu heb ik mijn eerste demo’s achter de rug en dat is een heerlijk gevoel! Het is een mooie stap vooruit.

Als ik terugkijk hierop, vind ik ook oprecht dat ik het goed heb gedaan. Ik heb nieuwe dingen uitgeprobeerd waar ik verder mee wil gaan, maar uiteraard zie ik ook verbeterpunten 😉

Laten we eerst eens kijken naar de dingen die goed gingen.

Waarom zijn we hier?

Voorafgaand aan de demo hadden we geen gesprek gehad met de klant. Ja, dat is eigenlijk een no go. Maar goed, ik wilde de afspraak daarom ook gebruiken om te achterhalen waar nu eigenlijk de problemen liggen en wat de eigenlijke behoefte is.

Dus we zijn eigenlijk begonnen met het onderdeel: waarom zijn we hier?

We wisten natuurlijk al iets van de uitdagingen en behoeften, maar hier hebben we gelijk verder uitgevraagd om toch te achterhalen wat nu de eigenlijk prijs van de pijn en waarde is.

Het was ook gewoon een heel mooi moment om elkaar te leren kennen.

Wat wilt u terugzien?

Vervolgens heb ik 3 persona’s voorgesteld waarvan ik wist dat deze ook in onze afspraak zouden zitten. Voor deze 3 personen heb ik een uitwerking gedaan van de behoefte met het bijbehorende resultaat.
Hierbij heb ik in mijn afspraak geprobeerd de dingen die terugkwamen bij ‘Waarom zijn we hier’ toe te voegen in de uitleg als deze er nog niet bijstonden.

Vervolgens heb ik een voorbeeld van een dashboard laten zien die antwoord geeft op deze behoefte.

Omdat ik vooraf niet met de klant had gesproken, wist ik niet wat zij nu eigenlijk wilden terugzien, dus dat heb ik gewoon gevraagd: Wat wilt u terugzien op uw dashboard?

Dit gaf mij gelijk inzicht in de wensen en behoefte die ze hadden en ik kon daar dan in ieder geval antwoord op geven.

Vervolgens zijn we nader naar de processen gaan kijken en heb ik de software laten zien. Uiteraard hebben we hier ook nog veel vragen gesteld om relevante problemen & uitdagingen te achterhalen.

Waarom mijn organisatie?

We hebben het onderdeel ‘Waarom mijn organisatie’ tot het eind bewaard, omdat dit natuurlijk het minst interessant is voor de klant.

Wat ik zelf heel leuk vind, is dat ik in mijn onboarding heb gezien dat we via onze customer success afdeling echt waarde kunnen toevoegen aan de klant. Dit was echter nog niet iets wat ook in het salestraject werd meegenomen. Ik vond het daarom leuk om dit ook mee te nemen in het verhaal naar de klant toe. We gaan toch echt voor een samenwerking.

We kunnen hier alleen wel nog wat meer body en verdieping aan geven.

Er ging eigenlijk heel veel goed, maar wat ging er nou minder?

Onvoldoende waarde in de demo

Alhoewel ik mooi ben begonnen  met een dashboard moest ik uiteindelijk ook laten zien hoe het dan in de software werkt. En ja hoor, hier viel ik toch een beetje in de valkuil: te veel laten zien en vertellen zonder toegevoegde waarde.

Hoe komt dat toch? vraag je je misschien wel af. Ik in ieder geval wel. Ik heb hier eens over nagedacht en eigenlijk is het heel eenvoudig:

Ik wilde te graag mijn kennis van de software etaleren. Ik weet natuurlijk dat ik nog lang niet alle kennis heb. En omdat ik van mening ben dat het wellicht nog onvoldoende is, ging ik ook aandacht besteden aan dingen waar ik geen aandacht aan moet besteden.

Normaal probeer ik mij ook alleen te focussen op de dingen die waarde toevoegen voor de klant, maar dat vergat ik dus doodleuk.

Maar goed, ik zie dat als een mooi leermoment.

Meer doorvragen

Alhoewel ik wel doorvroeg op de problemen of kansen die er zouden kunnen ontstaan, had dat nog wel beter gekund. Normaal gesproken had ik dat nog directer gedaan, zoiets als: Wat bedoelt u daar precies mee?

En nu deed ik dat toch iets voorzichtiger. Ik weet wel waarom dat is. Ik heb zelf nog niet alle ervaring en dan heb ik de neiging om te snel verder te gaan. Daar hadden we echt meer uit kunnen halen.

Conclusie

Ik doe steeds meer kennis op en dat helpt me bij het geven van mijn demo’s, maar ik moet wel de waarde blijven toelichten. Met name moet ik nu wat langer stil staan bij wat ik nu echt wil vertellen bij welk scherm. De kunst van het weglaten is hier een belangrijk onderdeel.

Het beginnen met een korte preview per persona houden we er in. Alleen de volgende keer moet ik echt aandringen op een intake, zodat ik gelijk juist zit. Daar moet ik vervolgens voldoende blijven doorvragen om te zorgen dat ik de problemen en behoefte echt goed kan matchen.

Toch vier ik mijn eerste demo’s, want ik merk dat ik er energie van krijg. Ik zit vol ideeën en plannen en ik zie ook dat mijn vaardigheden er nog gewoon zijn. Op naar de volgende!