Ik hoor regelmatig van mensen dat ze opzien tegen het geven van een presentatie. Vaak omdat ze het niet zo vaak doen OF omdat ze niet weten hoe ze moeten beginnen en hun verhaal moeten opbouwen.
Maar sommigen vinden het ook gewoon niet leuk en dan kan de paniek toeslaan.
Ik heb in dit blog een aantal punten benoemd die kunnen helpen om jou de controle te laten houden in je presentatie.
1. Waar ben je bang voor?
Bedenk eerst voor jezelf waarom je nerveus bent voor het geven van die presentatie. Schrijf dit ook op.
Je zult zien dat sommige dingen praktische zaken zijn (wat als ik iets vergeet? Wat moet ik in hemelsnaam vertellen? Hoe moet ik dit gaan doen?) En andere dingen zijn minder rationeel (straks sta ik voor gek, ik kan dit helemaal niet, gewoon ENG!).
De praktische zaken kun je vaak oplossen door je presentatie goed voor te bereiden.
De minder rationele dingen zijn moeilijker om mee om te gaan, maar er zijn wel een aantal dingen die je kunnen helpen om daar relaxter te gaan staan.
2. Wat is jouw eerste reactie als je nerveus bent?
Vraag jezelf af wat jij gaat doen wanneer je nerveus bent. Ga je ‘friemelen’? Snel en hoog praten? Ga je lachen of bevries je juist?
Het is echt handig om te weten wat er gebeurt, want dan ben je je er bewust van en kun je op dat moment nog ingrijpen met iets dat jou helpt. Als je dit niet echt weet van jezelf, kun je het aan anderen vragen die jou goed kennen. Die hebben vast wel een idee.
Een voorbeeld:
Ik kan van nature best druk zijn en als ik nerveus ben, zit ik vaak hoog in de ademhaling, is mijn stem hoger en ook nog eens sneller.
Terwijl ik prettiger ben om naar te luisteren als ik meer ‘achterover hang’, wat lager en rustiger spreek.
Om juist die rust te brengen, vind ik het fijn om van tevoren mijzelf even te isoleren en rustig op mijn ademhaling te letten. Op het moment dat ik dan voor een groep sta en ik die nerveusiteit merk, neem ik nog een paar diepe ademteugen.
Heb je van jezelf minder energie of wanneer je het heel eng vindt, kun je juist van tevoren wat meer ‘power poses’ doen. Ga lekker breeduit staan, armen omhoog of in de zij en wanneer mogelijk, sla even een ‘oerkeet’. Zo van ‘jaaaa! We gaan het doen’. Gek genoeg krijg je daar echt energie van.
Mocht je de neiging hebben om met je handen te friemelen, kun je ervoor kiezen om ze in een bepaalde houding te houden. Het driehoekje is een goed voorbeeld. Houd je handen rustig in een driehoekje voor je en je zult merken dat het friemelen minder wordt.
En mocht je juist enorm zwaaien met je armen (die herken ik ook), kun je doen alsof er een doos om je handen zit waar binnen je mag bewegen en niet daarbuiten mag komen. Zoek maar eens op, dan begrijp je wat ik bedoel. Door niet zo met je armen te zwaaien, kom je rustiger over.
Vaak is het trouwens zo, dat wanneer je eenmaal in je verhaal zit, het meer als vanzelf gaat en je je ook comfortabeler gaat voelen.
3. Voorbereiding
Een goede voorbereiding is het halve werk. Op het moment dat je je goed voorbereid, kun je jezelf dat in ieder geval nooit verwijten.
Als je niet weet waar je moet beginnen, onthoud dan de ‘wie, waarom, wat en hoe’.
- Wie is mijn publiek/doelgroep?
- Waarom zijn ze aanwezig bij mijn presentatie?
- Wat zijn dan de key-topics die ik wil behandelen?
- Hoe ga ik het doen?
Dit zal je helpen om je presentatie op te zetten. Meer hierover kun je ook lezen in een eerder blog van mij, maar ik zal binnenkort een opfrisser geven.
Maar als je eenmaal je presentatie ‘klaar’ hebt, ga hem dan oefenen. Je zult merken dat je presentatie de eerste keer wellicht nog niet helemaal lekker loopt. Dan kun je hem aanscherpen, de volgorde wijzigen, iets toevoegen of juist iets weglaten.
Over het algemeen moet je een presentatie 7 keer geoefend hebben voordat deze erin zit.
Ik vind het zelf altijd fijn om voor een belangrijke presentatie een dry-run te doen waarin ik oefen en feedback terugkrijg van anderen om hem beter te maken.
Wanneer ik hem dan min of meer klaar heb, oefen ik onder de douche, tijdens het eten koken of in de auto.
Je zult merken dat het elke keer soepeler gaat en het verhaal dat je wilt gaan vertellen in je hoofd gaat zitten.
Het grote voordeel hiervan is dat, op het moment dat het dan toch even misgaat, je even je moment pakt, en zo weer verder kunt gaan waar je bent gebleven.
En onthoud ook. We zijn geen robots, niemand is perfect, dus dat moet je ook niet van jezelf verwachten.
Het gebeurt mij vaak genoeg dat ik het even niet meer weet. Ik heb gemerkt dat een grap of opmerking hierover ook heel goed werkt. Het verlicht de sfeer en niemand vindt het erg als je je kwetsbaar opstelt.
Samenvattend
Ja, presenteren kan eng zijn, ik ben vaak nog steeds nerveus als ik een presentatie moet geven.
Maar dat is helemaal niet erg, want de meeste mensen zijn nerveus. Je bent echt niet de enige!
Op het moment dat je je goed hebt voorbereid, gaat dat je enorm helpen mocht je toch een black-out krijgen. Zorg ervoor dat je weet waar je angst ligt en wat jouw ‘reptielenbrein’ is, dus dat je weet wat je doet als je nerveus bent. Je zult echt merken dat je dit gaat herkennen en dan kun je er wat mee. Bedenk alvast wat dat zou kunnen zijn.
Heel veel succes en misschien heb je nog wel andere mooie tips die jou hebben geholpen, ik hoor ze graag!